De 4xT® Methode (uitspraak: “viermaal T methode’’) is een beslisboom voor (fysiotherapeutische diagnostiek, behandeling en training [1]. De 4xT® Methode bestaat uit 4 stappen: Test, Trigger, Tape & Train. De methode wordt toegepast bij de behandeling van orthopedische gewrichtsklachten zoals rug-, nek- en knieklachten. Hierbij wordt dan gesproken over de 4MTOR® ofwel 4xT® bij Orthopedische Revalidatie [1, 2]. De 4xT Methode® wordt ook toegepast bij de behandeling en training van chronische aandoeningen zoals bij revalidatie na kanker (4xT® OncoFit) , longziekten (4xT® LongFit) en therapeutische tapetechnieken. Maar ook behandeling van littekenweefsel (4xT® Littekentherapie).
Elke fysiotherapeut van Achterhoek Fysio heeft een specialisatie opleiding gehad in de 4xT Methode®. Onze aanpak is echt anders dan bijvoorbeeld die van een ‘gewone fysiotherapeut’! Wij werken met een totaal aanpak waarin wij, indien nodig, gebruik (kunnen) maken van speciale manuele technieken, tapetechnieken en specifieke training.
Wat maakt onze aanpak onderscheidend t.o.v. reguliere fysiotherapie
Het onderscheidende van de 4xT® Methode ten opzichte van algemeen fysiotherapeutische behandelingen is dat het een beslisboom bevat, waarbij door middel van algoritmische stappen vooraf aan elke behandeltechniek en oefening, éérst getest wordt wat de juiste techniek en/of oefening is. [2] Dit gebeurt met behulp van de DAMT-Test® procedure. Aan de hand van deze testprocedure wordt bepaald welke techniek, welke locatie van de techniek, welke richting van de techniek en welke intensiteit het meest effectief is voordat deze wordt toegepast[2]. Ook bij oefeningen wordt vooraf getest wat de positieve richting is, voordat een oefening gedaan wordt [3]. Vervolgens worden niet de symptomen zoals pijn, spierspanning, instabiliteit of spierzwakte behandeld, maar wordt de oorzaak van de klacht opgespoord en aangepakt. Het is net als kijken ‘hoe de deur open gaat’ wanneer iemand klem zit en niet alleen de pijn of spierspanning bestrijden.
Een experimentele studie geeft aan dat de 4xT Methode® positief werkt in vergelijking met standaard ‘uni modale’ oefentherapie bij mensen met chronische lage rugpijn. De kwaliteit van leven neemt toe, pijn tijdens bewegen neemt duidelijk af en de romp mobiliteit neemt toe[2].
De 4xT® Methode bestaat uit 4 stappen: Test, Trigger, Tape & Train. [2,7]
Stap 1: Test. Door middel van de zogenaamde DAMT-Test® procedure wordt de voorkeursrichting bepaald van de behandeltechniek en oefening.
Stap 2: Trigger. Met behulp van gewrichtsmobilisatie en myofasciale technieken (nieuwe bindweefseltechnieken) worden de gewrichten, botstukken, organen, zenuwvezels, bloedvaten en het bindweefsel (fascie) wat overal omheen zit, behandeld.
Stap 3: Tape. Met behulp van tapetechnieken met speciale elastische therapeutische tape (EasyTape®) worden spier-bindweefsel structuren ‘ingestuurd’. Het gebruik van EasyTape® is afhankelijk van de klacht en is niet in alle gevallen nodig.
Stap 4: Train. Wanneer het lichaam pijnvrij (!) is, worden gerichte oefeningen gedaan om de juiste beweging weer in te slijpen.
Fascie (bindweefsel) als centraal weefsel.
De traditionele fysiotherapie gaat uit van de ‘oude anatomie’, waarbij de theorie is dat spieren de botten in beweging zetten, de muscle-bone theory [4]. Spieren, botten en bindweefsel worden als aparte structuren gezien en de behandeling van spieren centraal staat. Bij klachten van het houdings-en bewegingsapparaat wordt bij de traditionele fysiotherapie gekeken naar spierkracht, spierverkorting, spierlengte, spiertonus, samenwerking van spieren (coördinatie/stabiliteit), spierpijn en pijnpunten in de spieren (triggerpoints).
De 4xT® Methode heeft een compleet andere kijk gebaseerd op de nieuwe anatomie zoals beschreven in de Anatomy Trains [4, 5]. Hierbij staan niet de spieren centraal, maar de fascie. Fascie is het centrale bindweefsel dat alle botstukken, gewrichten, spieren en organen omringt en alles met elkaar verbindt. Door verklevingen van de fascie verandert de trek- en drukkracht (tensegrity) [5], waardoor bewegingen worden afgeremd, spieren verzwakken en pijn ontstaat. Via diverse 4xT® protocollen worden de gewrichten en organen getest en behandeld.
De Dynamische Artro-Myofasciale Translatie test, kortweg de DAMT-Test® procedure[6]. De test bestaat uit het dynamisch verschuiven van fascie (Manual Superficialfascia Translation Manoeuvre) en de daarmee verbonden spieren, botstukken en organen om te kunnen bepalen wat de juiste interventie (behandeltechniek of oefening) is, maar ook wat de juiste locatie, richting en intensiteit van de interventie is. De locatie en richting verkregen uit de test is bepalend voor de locatie en richting van de behandeltechniek
Manuele therapie is het beïnvloeden van de functie van gewrichten en wervels, door middel van manuele (met de hand) technieken. Gewrichten die te stijf zijn (te weinig mobiliteit), kunnen worden gemobiliseerd en gemanipuleerd door het gewrichtskapsel soepeler te maken. Dit gebeurt door de botstukken of wervels in een bepaalde richting te drukken.
Is manuele therapie beter dan ‘gewone’ fysiotherapie?
Ten onrechte wordt vaak gedacht dat het een soort ‘super therapie’ is. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat manuele therapie als zelfstandige therapie niet effectief is. Ook de richtlijnen van het KNGF geven aan dat manuele therapie alleen niet effectief en niet zinvol is. Manuele technieken zijn alleen zinvol als onderdeel van een totale aanpak.
Manuele verrichtingen bij Achterhoek Fysio
Bij Achterhoek Fysio zijn de manuele verrichtingen altijd een onderdeel van een totaal aanpak. Manuele verrichtingen zijn een onderdeel van de 4xT methode. Manuele verrichtingen gecombineerd met ‘myofasciale technieken’, speciale tape technieken en gerichte training geven het beste resultaat bij gewrichtsklachten. Alle fysiotherapeuten bij Achterhoek Fysio zijn geschoold in de manuele verrichtingen. Daarnaast zijn er ook therapeuten die een extra (master) opleiding gedaan hebben in manuele therapie. Omdat Achterhoek Fysio samenwerkt met collega fysiotherapeuten, in -en extern, en wij als team willen samenwerken, kan het zijn dat u in sommige gevallen onderling doorverwezen wordt. Ook met een speciale verwijzing voor manuele therapie van uw arts kunt u bij elke praktijk en fysiotherapeut van Achterhoek Fysio terecht.
Jaarlijks vindt er een update plaats van de 4xT® Methode behandelprotocollen. Achterhoek Fysio blijft deze updates en vernieuwing in de gaten houden en nemen wij deel aan de verplichte herhalingscursussen. Momenteel lopen er een aantal wetenschappelijke onderzoeken naar de effecten van de 4xT Methode® waarvan één een promotieonderzoek is vanuit Fysioscience in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam.
Bronnen:
1. Noten, K., Orthopedische revalidatie 4xt-methode. College lecturers, in KNGF Accreditatie ID 25230 2012, Fysio Physics: IJsselstein.
2. van Amstel, R.N., P. Vaes, and S. Malone, The measurable impact of a protocoled multimodal physiotherapeutic intervention on the quality of life in patients with non-specific chronic low back pain. A RCT study. Physical Therapy and Rehabilitation, 2018. 5(1): p. 2.
3. Noten, K., RugFit, De beste oefeningen tegen rugpijn voor jong en oud. 2018, Vosselaar, Belgium: Fysio Physics Media & Publishing.
4. Myers, T.W., The ‘anatomy trains’. Journal of Bodywork and movement therapies, 1996. 1: p. 91-101.
5. Myers, T.W., Anatomy trains e-book: myofascial meridians for manual and movement therapists. 2013: Elsevier Health Sciences.
6. Noten, K. and M. Schuurmans-Stekhoven, Chapter 6: EasyTesting in Easytaping Course. 2005, College lecturers Fysio Physics: IJsselstein. p. 17-21.
Kwaliteitsregister 4xT-Therapeut®
Voor het maken of verzetten van een afspraak of voor meer informatie, kun je ons op werkdagen bellen tussen 8.00 en 17.00 uur, T: 085 0750100
Of mailen naar info@achterhoekfysio.nl